طلایی: ساختار اداری به رشوه عادت کرده است/ هدف لایحه مقابله با مطالب خلاف واقع، بر هم زدن آرامش کشور بود

مرتضی طلایی، عضو پیشین شورای شهر تهران و چهره اصولگرای سیاسی، در گفت‌و‌گو با خبرنگار سیاسی اقتصادآنلاین درباره لایحه جدید دولت تحت عنوان «مقابله با انتشار محتوای خلاف واقع در فضای مجازی» که پس از انتقادات سنگین از سوی آحاد مردم، کارشناسان و رسانه‌ها، به تازگی توسط دولت پس گرفته شد اظهار داشت: مشخص نیست واقعاً بعضی از اتفاقات یا اقدامات در کشور در شرایط عادی و به‌طور طبیعی رخ می‌دهند یا دست‌های پنهانی پشت برخی از مسائل هستند که مرتب به دنبال ایجاد تنش و اتهام در جامعه‌اند. البته به طور مشخص برخی نفوذی‌ها هستند. احساس من این است که یکی از کار‌های نفوذی‌ها همین است؛ اینکه نخواهند کشور در آرامش باشد. آنها آرامش کشور و مردم را نمی‌پسندند.

وی گفت: در ادارات این نفوذ بسیار واضح است؛ در اداره‌ای کاری را بدون دادن حق‌حساب نمی‌توانید انجام دهید. به جایی رسیده‌ایم که ساختار اداری ما رسماً و علناً به رشوه عادت کرده است. قدیم‌ها اگر با ایما و اشاره رشوه می‌دادند، امروز، اما علنی شده است.

وی افزود: در کشور ما متأسفانه دو نگاه افراطی وجود دارد؛ یکی اینکه «همه چیز را ببندید» و استفاده از فضای مجازی را کلاً ممنوع بدانید. این گروه اعتقادی به این ندارند که فضای مجازی امروز بخشی از زندگی مردم شده و نمی‌شود بدون آن زیست. نگاه دوم هم آن است که «همه چیز آزاد باشد» و هیچ نظارتی در کار نباشد. هر دو نگاه، به‌نظر من به امنیت ملی، اجتماعی، روانی و اخلاقی جامعه بی‌توجه‌اند.

نمونه واضح آن همین ماجرای VPN برای دسترسی به تلگرام است. اگر این شبکه‌ها نباید استفاده شوند، پس مافیای VPN کجاست؟ در اختیار چه کسانی است؟ چه کسانی اجازه دارند این VPN‌ها را بفروشند و کسب‌وکار راه بیندازند، در حالی که مردم هم به‌راحتی از آن استفاده می‌کنند؟ این چه نوع مدیریتی است؟

طلایی ادامه داد: ما نیازمند یک چارچوب هستیم. باید به مردم آگاهی بدهیم، مردم را در فرآیند استفاده درست از فضای مجازی شریک کنیم. باید مردم بپذیرند که چگونه از فضای مجازی استفاده کنند و اجازه ندهند این فضا قوانین زندگی و اخلاق جامعه را متلاشی کند. به نظر من، یکی از حلقه‌های مفقوده در بحث‌های این روز‌ها همین «نقش مردم» است.

درباره این لایحه، باید بگویم مشابه آن قبلاً هم مطرح شده بود. حالا این طرح جدید دولت، که همان کنترل بر محتوای خلاف واقع در فضای مجازی است، با اسامی متفاوتی ارائه شده ولی اصلش همان طرح صیانت است. فقط الفاظ و جملات عوض شده‌اند. افکار عمومی هم این را می‌فهمند و واکنش نشان داده‌اند.

هیچ‌کس به مردم پاسخ نمی‌دهد، هیچ‌کس شفاف نمی‌گوید که این لایحه چیست؟ اگر واقعاً با طرح صیانت متفاوت است، چرا به مردم توضیح نمی‌دهند؟ چرا افکار عمومی را اقناع نمی‌کنند؟ این سکوت باعث گسترش شایعات می‌شود، انواع فضاسازی‌ها شکل می‌گیرد و در نهایت تبعاتش به جامعه بازمی‌گردد.

او تصریح کرد: باید در زمینه استفاده از فضای مجازی مدیریت اعمال کنیم، بدون اینکه حقوق مردم نادیده گرفته شود. باید مردم را در جریان بگذاریم، مشارکت آنها را جلب کنیم، آموزش بدهیم، آگاهی ایجاد کنیم. نباید با اقدامات ناپخته، آن هم در شرایطی که پس از اتفاقات اخیر مردم حول محور وطن انسجام و همبستگی پیدا کرده‌اند، جامعه را دوباره دچار تنش کنیم.

در بخش پایانی این گفت‌و‌گو، طلایی با اشاره به ناکارآمدی برخی طرح‌های فرهنگی گذشته گفت: به یاد دارم زمانی برای مقابله با بدحجابی گفتیم باید آموزش بدهیم، نه برخورد سلبی. گفتیم نباید با مردم مواجهه خشن کرد، نتیجه آن برخورد‌ها مانند گشت ارشاد و بگیر و ببند معکوس بود، مثال دیگر آن هم قانون ماهواره است. زمانی اعلام شد داشتن ماهواره ممنوع است، اما مردم هم‌چنان ماهواره می‌خرند، استفاده می‌کنند، قانون هم همان قانون مانده و اجرا نمی‌شود.

ما یک آیین‌نامه ۱۰۰ ساله داریم که مثلاً درباره آوردن سگ به خیابان این قانون وجود دارد که اگر کسی سگش را بیرون می‌آورد، باید پوزه بند استفاده کند، اما مسئولان فعلی به‌جای اینکه آیین‌نامه‌ای متناسب با عرف و فرهنگ جامعه بنویسند، قوانینی تدوین می‌کنند که در قفسه بمانند بهتر است.