چگونه جاده‌های سلطانی، مسیر بازگشت اهل بیت به کربلا را هموار کرد؟
به گزارش خبرنگار مهر، امروز نهم صفر است و به همین مناسبت حجت الاسلام والمسلمین ناصر رفیعی درباره مدت حضور اهل بیت پیامبر (ع) در شهر شام پس از واقعه عاشورا گفت: توضیحات مختلفی در این زمینه ارائه می‌شود و در میان پژوهشگران درباره مدت اقامت خانواده امام حسین (ع) در دمشق اختلاف نظر وجود دارد. برخی محاسبات نشان می‌دهد اگر اهل بیت مدت زیادی، مانند بیست روز یا یک ماه، در شام مانده باشند، رسیدن آن‌ها به کربلا برای اربعین (چهلم شهادت امام حسین علیه‌السلام) عملاً امکان‌پذیر نبوده است؛ چرا که ورود اهل بیت به شام در اوایل ماه صفر رخ داده و با این حساب، زمان کافی برای حضور در اربعین وجود نخواهد داشت.
در ادامه، رفیعی به دیدگاه مرحوم قاضی طباطبایی نویسنده کتاب اربعین اشاره کرد و گفت: برخی دیگر از علما، اهل بیت در دهم ماه صفر از شام خارج شدند. این محاسبه زمانی امکان حضور آن‌ها را برای اربعین در کربلا قابل قبول و شدنی می‌کند. به بیان دیگر، اگر از دهم صفر حرکت می‌کردند، طی مسیر ده روز طول می‌کشیده و می‌توانستند تا اربعین به کربلا برسند.
وی افزود: در آن زمان، دو نوع مسیر برای سفر وجود داشته است: جاده‌های عمومی که نسبتاً طولانی‌تر و برای عموم مردم بوده و دیگر جاده‌های سلطانی (شاهراه‌های ویژه) که مسیرهای کوتاه‌تر و مخصوص مقامات و مأموران حکومتی بوده است نمونه‌ای از این طرح را می‌توان با جاده‌های امروزی مقایسه کرد؛ جایی که مثلاً خط ویژه اتوبوس یا مسیرهای خاص برای خودروهای امدادی و دولتی وجود دارد.
این استاد حوزه علمیه سپس به نحوه بدرقه اهل بیت از شام پرداخت و اظهار داشت: بر خلاف روز ورود، هنگام خروج، یزید دستور داده بود تا با احترام و عزت کامل با ایشان برخورد شود. مرکب‌ها و محمل‌هایی آراسته برای حرکت کاروان اهل بیت آماده شده بود و حتی فردی به نام نعمان بن بشیر را به عنوان همراه و راهنما مأمور کرده بودند تا کاروان را تا مقصد همراهی کند.
رفیعی ادامه داد: علت این تغییر رفتار و احترام، سخنرانی‌ها و روشنگری‌های امام سجاد (ع) و حضرت زینب (س) در شام بود که تأثیر عمیقی در مردم و حتی یزید گذاشت و تصویر اهل بیت را در میان مردم تغییر داد. این چرخش رفتار حاکمان و مردم شام نسبت به اهل بیت، نتیجه مستقیم روشنگری، تبلیغ و صبر آنان در شام بود.
