خبرگزاری مهر، گروه بین‌الملل: «اومور توغای یوجل» نویسنده و کارشناس ترکیه‌ای حوزه بریکس با ارسال یادداشتی اختصاصی برای گروه بین‌الملل خبرگزاری مهر نوشت: گروه بریکس با اعضای جدید خود در هفدهمین اجلاس رهبران بریکس در برزیل گرد هم آمدند. اعلامیه ریودوژانیرو که توجه جهانی را به خود جلب کرد، سر و صدای قابل توجهی در کشورهای جنوب جهان ایجاد کرد. در حالی که بیانیه بریکس، متشکل از ۳۱ صفحه و ۱۲۶ ماده، مسیر جنوب جهان را ترسیم می‌کرد، سازوکار بریکس به قطب‌نمای جنوب جهان تبدیل شد. اما چه چیزی بریکس را تا این حد مهم کرده است؟
اول از همه، گروه بریکس به قدرت اقتصادی بیشتری نسبت به کشورهای گروه هفت دست یافته است. باز هم، از نظر جمعیت، کشورهای عضو بریکس تقریباً نیمی از جمعیت جهان را تشکیل می‌دهند. بریکس با اقتصادهای رو به رشد و جمعیت عظیمش، در مسیر تبدیل شدن به یک قدرت سیاسی است که وزن سیاسی آن روز به روز در حال افزایش است. کشورهای بریکس ساختاری هستند که خواستار اصلاحات در سازمان ملل، بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول هستند و در پلتفرم‌های بین‌المللی مانند گروه ۲۰ نفوذ دارند.
به طور خاص، این واقعیت که بریکس سیستمی از جایگزین‌های غیرغربی ارائه می‌دهد، جذابیت آن را افزایش می‌دهد. زیرا تشکیل بریکس یک قدرت غیرغربی است که با سیستم‌های پرداخت جایگزین، ارزهای داخلی جایگزین و نهادهای جایگزین، قصد ایجاد توازن در قدرت غرب را دارد. افزایش همکاری، ادغام و هماهنگی بین کشورهای بریکس به ثبات و صلح جهانی کمک می‌کند. بریکس با تنوع فرهنگی و تمدنی خود، متنوع‌ترین سازمان پس از سازمان ملل متحد است.
بنابراین، بسیار مهم است که بریکس فرهنگ‌ها و تمدن‌های غیرغربی را نیز در بر بگیرد. زیرا بریکس با «اتحادیه تمدن‌ها» ی خود، پادزهری برای «جنگ تمدن‌ها» ی غربی‌ها است. اگرچه گروه بریکس به عنوان یک قدرت اقتصادی، سیاسی و دیپلماتیک شناخته می‌شود، اما نباید فراموش کرد که این گروه یک قدرت فرهنگی نیز هست.
هفدهمین اجلاس رهبران کشورهای عضو بریکس با صدور بیانیه‌ای به گونه‌ای به کار خود پایان داد که نشان‌دهنده قدرت روزافزون بریکس بود. زیرا حملات تروریستی به اعضای بریکس، هند و روسیه، به شدت محکوم شد. اما مهمترین بخش این بیانیه این بود که حملات علیه ایران که کاملاً نقض قوانین بین‌المللی بود توسط کشورهای عضو بریکس به شدت محکوم شد.
در واقع، در اولین جلسه بریکس با اعضای جدیدش، محکومیت اسرائیل و ایالات متحده یکی از مهمترین نکات این بیانیه بود. گذشته از همه اینها، بریکس یک پیمان یا اتحاد نظامی یا امنیتی نبود. بنابراین، خانواده بریکس با ایستادن در کنار ایران، به عنوان جدیدترین عضو جامعه بریکس، پیامی از قدرت و همبستگی به غرب فرستاد. سازوکار بریکس پیش از اجلاس رهبران، بیانیه‌ای صادر کرد و نگرانی‌های فزاینده خود را در مورد حملات اسرائیل و ایالات متحده ابراز داشت.
برزیل، رئیس گروه بریکس، حمله آمریکا به تأسیسات هسته‌ای ایران را به شدت محکوم کرد و آن را نقض منشور سازمان ملل و هنجارهای بین‌المللی انرژی اتمی دانست. این حملات همچنین توسط چین، روسیه و آفریقای جنوبی مورد انتقاد قرار گرفت. او خواستار پایان دادن به حملات در هند هم شد.
علاوه بر این، اعضای جدید بریکس – مصر، امارات متحده عربی، اندونزی و اتیوپی – حملات اسرائیل را محکوم کردند. در همین حال، کشورهای بریکس تلاش کردند تا از طریق ابتکارات دیپلماتیک به این درگیری پایان دهند.
این واقعیت که برجام جنبه نظامی ندارد، بریکس را مجبور می‌کند که در میز دیپلماسی فعال‌تر باشد. بنابراین، بریکس به سمت تبدیل شدن به بازیگری که بیشتر موازنه ساز است و به مرور زمان قادر به ایجاد موازنه‌های قدرت جدید در بحران‌های منطقه‌ای است، حرکت می‌کند. با این حال، انتظار معجزه از بریکس، یک تشکیلات جوان تنها ۱۶ ساله، نه واقع‌بینانه است و نه منطقی. امروز، بریکس همبستگی جمعی قوی‌تر و مؤثرتری را با اعضای جدید خود نشان می‌دهد که برای کشورهای جنوب جهان بسیار ارزشمند است.
