به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط‌عمومی موزه سینما، مراسم بزرگداشت بیژن محتشم، پدر گریم ایران، روز چهارشنبه ۲۱ خرداد با حضور عبدالله اسکندری، مهری شیرازی، علی دهکردی، محمد مهدی عسگرپور، سعید ملکان، داریوش مودبیان، اکبر عبدی، محمد متوسلانی، واروژ کریم‌مسیحی، جمشید هاشم‌پور، احمد بخشی، سیدجمال ساداتیان، عباس یاری، خسرو دهقان، محمدرضا منصوری، مهراوه شریفی‌نیا، کوروش سلیمانی، افسر اسدی، دانش اقباشاوی، رضا درستکار، سودابه خسروی، علی علایی، احسان بیگلری در سالن سینماتوگراف موزه سینما با اجرای اصغر همت برگزار شد.
عبدالله اسکندری گریمور پیشکسوت با حضور روی صحنه از زحمات بیژن محتشم یاد کرد و گفت: من یکی از کوچکترین شاگردهای محتشم هستم و همیشه خودم را مدیون ایشان می‌دانم. بارها گفته‌ام که ایشان به عنوان استاد چیزهای زیادی به من آموزش دادند. ایشان در گریم همتا ندارد و درواقع گریم واقعی را وارد ایران کردند. آن زمان ۱۴ نفر بودیم که آقای محتشم ما را به عنوان شاگرد پذیرفتند و کار را در تلویزیون آغاز کردیم. در آن زمان ایشان مهم‌ترین کار را انجام دادند، علم این موضوع را در آمریکا آموختند و خالصانه به ما آموزش دادند. توصیه‌ای که به جوان‌ترها دارم این است که درباره پیشکسوتان حوزه خودتان کنجکاو باشید، هیچ کسی بی دلیل شاخص نمی‌شود. بزرگ‌ترین درسی که آقای محتشم به من آموختند این بود که آدم باید عاشق کارش باشد نه اینکه فقط به عنوان یک منبع درآمد به آن نگاه کند، باید کاری که انجام می‌دهیم را دوست داشته باشیم تا آن را درست انجام دهیم.
بیژن محتشم انسان بودن را به من آموخت
مهری شیرازی، پیشکسوت عرصه گریم درباره جایگاه بیژن محتشم به عنوان استادش گفت: سینما اخلاق است، لزوما رفتار نیست. بین این ۲ تفاوت فاحشی وجود دارد. او در طول یک عمر استادی و شاگردی، در سایه امن حضورش به من ثابت کرد که می‌توان در حرفه سینما هم پدر بود، هم استاد بود، هم رفیق و هم شریف. آن هم در سینمایی که همواره در هاله‌ای از تردیدها و بدنامی‌ها بین مردم مطرح بود. استاد محتشم این را ثابت کرد که می‌تواند در دل همین شایعه‌ها، شاگردانی را تربیت کند که آن بهترین‌ها را تفسیر کنند و ادامه دهند. این میراث او و ما است که باید بتوانیم امروز در نکوداشت استاد بزرگ، هر یک به سهم خود آن گوهر الهی وجودی هنرمند بودن را به نسل‌های بعد منتقل کنیم.او فقط گریم را به من یاد نداد، بلکه انسان تمام‌عیار بودن و اخلاق و رفتاری که در شأن انسان است را به من آموخت. من به عنوان یکی از شاگردان ایشان، تا همیشه قدردان آموزه‌هایشان هستم.
بیژن محتشم در همه زمینه‌ها الگوی ما بود
نفر بعدی علیرضا خمسه بود که به علت عدم حضور در تهران برای بزرگداشت بیژن محتشم پیامی تصویری ارسال کرد. وی در این پیام تصویری سخنانش را این‌گونه آغاز کرد و گفت: بیژن محتشم یکی از کسانی است که از منظر اخلاق حرفه‌ای و زیبایی‌شناختی برای همه ما الگو بود و برای من افتخار بزرگی است که بارها در کنار ایشان بودم و زیر دست ایشان گریم شدم. مخصوصا در گریم معروف فیلم سینمایی «من زمین را دوست دارم» که دماغم به شدت برایم جذاب بود.
پیش از بیژن محتشم، گریم‌مان را با نفت پاک می‌کردیم
پس از پخش فیلم پرتره بیژن محتشم که توسط سعید ملکان ساخته شده بود، داریوش مودبیان روی صحنه حاضر شد تا پیامی از علی نصیریان را قرائت کند که به علت کسالت امکان حضور در مراسم را نداشت.
در متن این پیام آمده بود: «با احترام بسیار و تشکر از بانیان این مجلس، من به سهم خود، به‌عنوان بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون، آقای بیژن محتشم را می‌ستایم و برایشان آرزوی تندرستی و شادمانی دارم. ایشان به‌واقع آغازگر و پیشگام در گریم، چهره‌پردازی نوین و تازه در ایران بودند. بیژن محتشم، جدی، منظم در کار، فردی فرهیخته بوده و هست. خوب به یاد دارم در آغاز انقلاب، به‌خصوص در چهره‌پردازی دو مجموعه تلویزیونی «سربداران» و «هزاردستان» نقش بسزایی داشتند؛ خود و شاگردان هنرمندشان: جلال‌الدین معیریان، عبدالله اسکندری و زنده یادولدبیکی و دیگرانی که امروزه همگی از استادان بی‌بدیل این فن هنری هستند.
آقای محتشم، نه فقط در ساخت و وارد کردن مواد گریم ذوق و سلیقه به خرج دادند، بلکه برای حفظ گریم بر صورت بازیگران و حتی پاک کردن آن با مواد بهداشتی، آموزش‌هایی به بازیگران می‌دادند. به یاد دارم در نوجوانی، وقتی به تئاتر جامعه باربد وارد شدم و نقش کوچکی را با گریمی سنگین به عهده داشتم، برای پاک کردن آن، در اتاق گریم پیت نفتی بود و کهنه‌پارچه‌ای که همه بازیگران با آن صورت خود را پاک می‌کردند. با ورود آقای بیژن محتشم به این عرصه در دهه سی، کم‌کم تحولی ایجاد شد که نتایجش امروزه به وضوح در زمینه طراحی چهره، تغییر چهره، هنر چهره‌پردازی به‌صورت علمی و مخصوصاً چهره‌پردازی یا گریم با مواد بهداشتی مشاهده می‌شود. آقای محتشم به حق از پیشگامان این فن هنری هستند و پرورش‌دهنده چند نسل از بهترین چهره‌پردازان، مخصوصاً در تلویزیون. من همکاری‌های صادقانه و هنرمندانه ایشان را در کارهای متفاوت، از «ستارخان» گرفته تا مجموعه «پرده عجایب»، از یاد نمی‌برم و برایشان سعادت و سلامت آرزو دارم.»
بیژن محتشم یک روانشناس است
داریوش مودبیان پس از قرائت پیام علی نصیریان گفت: من در نوجوانی علاقه فراوان به تئاتر و تماشای تئاتر داشتم و در همان اواخر دهه ۳۰ با نام آقای محتشم در تئاتر آناهیتا آشنا شدم و از اوایل دهه ۴۰ کار جدی ایشان را در تلویزیون می‌دیدیم. حتی یک نمایشی از «شهر قشنگ» بیژن مفید اجرا شد که تا آن زمان صورتک‌هایی که برای ماسک‌ها ساخته می‌شد با خمیر کاغذ بود و بسیار سنگین بود اما در آن زمان که تازه ابر آمده بود، ایشان برای طراحی آن چهره‌ها از ابر استفاده کرد کهبسیار سبک‌تر و زیباتر بود و در آن زمان یک اتفاق نوآورانه به شمار می‌آمد. در سال ۱۳۴۶ که من برای مسابقه به تلویزیون رفته بودم ما را به اتاق گریم فرستادند، زمانی که رفتم آقای محتشم، جدی، تمیز و بسیار مهربان من را گریم کردند، از همان‌جا باهم آشنا شدیم. ایشان حتی درباره نحوه مراقبت از پوست هم با بازیگران صحبت می‌کرد و حتی برای بررسی شخصیت‌ها تبدیل به یک روانشناس شده بود. پس از انقلاب هم که به ایران بازگشتم در دهه ۷۰ مجموعه نمایش «خاطره‌ها» را با ایشان کار کردیم و در پایان دهه ۷۰ در همین سالنی که الان موزه سینما هست مجموعه «پرده عجایب» را در کنار بیژن محتشم و علی نصیریان پیش بردیم.
یک آدم‌هایی به هزار آدم می‌ارزند
اکبر عبدی یکی دیگر از بازیگرانی بود که در این مراسم سخن گفت و اظهار کرد: آقای محتشم، گریمور خوب، جهان دیده و حتی روانشناس خوبی است که شاگردان برجسته‌ای تربیت کرده است. جوان‌ها باید از همین استادان آموزش ببینند و در آموزش علم‌شان خسیس نباشند. اکنون یکی از جوانانی که در حال انتقال این هنر است بابک اسکندری است که در آموزش علم خسیس نیست. نکته مهم‌تر اینکه باید یک تشکر ویژه از همسر و دختر محترم خانواده آقای محتشم انجام دهم که چقدر برای ایشان تلاش کردند. یک آدم‌هایی به هزارتا آدم می‌ارزند و محتشم به هزار آدم می‌ارزد و ما در کشورمان به این انسان‌ها نیاز داریم.
چه خوب که آقای محتشم بازیگر نشد
عباس یاری منتقد سینما نیز با قدردانی از بیژن محتشم گفت: ما می‌توانستیم امروز را روز معلم نام‌گذاری کنیم؛ محتشم یک معلم تمام عیار است. من از سال ۱۳۵۴ در تلویزیون کار کردم و گاهی که به اتاق گریم می‌رفتم شاهد بودم که ایشان چگونه با هنرمندان برخورد می‌کردند و خیلی خوشحالم که بیژن محتشم که می‌توانست یک سلبریتی پولساز باشد بازیگر نشد، چون بازیگر فقط زمانی که ضبط دارد سر صحنه می‌رود، اما یک گریمور این‌گونه نیست، همه چیز را بررسی می‌کند کارکتر را می‌شناسد و رفتار آن‌ها را بررسی می‌کند فیلمنامه را می‌داند حتی لازم باشد نوع لنز را می‌شناسد. برای این موضوع لازم بود که آقای محتشم همیشه به روز باشد و کتاب بخواند، به همین دلیل خوش به حال تمام کسانی که از ایشان آموختند و زیر دست ایشان گریم شدند.
هنر یک مهارت نیست، تعهد به جامعه است
در ادامه محسن بابایی رییس انجمن چهره‌پردازان سینمای ایران متنی را قرائت کرد که به شرح زیر است:
«درود، ادب و همچنین احترام ما را از انجمن چهره‌پردازان سینمای ایران بپذیرید. امروز در این جمع صمیمی و پرشور گرد هم آمدیم تا یاد و خاطره یکی از بزرگ‌ترین چهره‌های هنر ایران، استاد بیژن محتشم را گرامی بداریم. ایشان نه تنها هنرمند برجسته‌ای در عرصه چهره‌پردازی، بلکه پیشکسوت و الهام‌بخش نسل‌های متعدد از هنرمندان جوان ما بود. استاد محتشم با نبوغ و خلاقیت بی‌نظیر خود، چهره‌پردازی را به یک هنر مستقل و تأثیرگذار در تئاتر، سینما و تلویزیون تثبیت کرد. توانایی ایشان در درک عمیق از روانشناسی شخصیت‌ها و دقت در جزئیات، همواره جلوه‌ای تازه به هنر چهره‌پردازی بخشیده است.
آثار ایشان علاوه بر زیبایی بصری، عواطف و احساسات عمیق شخصیت‌ها را به شکلی بی‌نظیر به مخاطب منتقل کرده و به زندگی و داستان‌ها عمق و معنا بخشیده است. استاد محتشم تربیت‌کننده هنرمندان برجسته‌ای چون استاد عبدالله اسکندری، استاد جلال معیریان، استاد مهری شیرازی، استاد مرحوم فرهنگ معیری، استاد اکبر نمینی و استاد سعید ملکان بود که هر یک از این اساتید چراغ‌های روشنی در هنر چهره‌پردازی به شمار می‌آیند و به واقع ستارگان درخشان در آسمان این هنر بی‌نظیر هستند.
استاد محتشم با عشق و اشتیاق بی‌پایان به ما آموختند که هنر تنها یک مهارت نیست بلکه یک تعهد به جامعه و فرهنگ است. امروز ما به پاس یک عمر فعالیت افتخارآمیز و تأثیرگذار ایشان گرد هم آمدیم . به عنوان مجموعه انجمن چهره‌پردازان سینمای ایران، ما قدردان زحمات و تلاش‌های ایشان هستیم و بر این باوریم که آثار ایشان همواره الهام‌بخش ما خواهد بود.
در اینجا صمیمانه از برگزارکنندگان این مراسم که با تلاش و کوشش خود این جشن را به یادماندنی کردند تشکر می‌کنیم. از حضور اساتید مختلف از صنوف مختلف سینمایی و هنری که اهمیت ویژه‌ای برای استاد محتشم قائل شدند، سپاسگزاری می‌نماییم و همچنین از مدیران عالی‌رتبه و عزیزانی که در برگزاری هرچه بهتر این جشن همکاری و حمایت کردند، نهایت قدردانی را داریم. بیایید با هم یاد و خاطره این بزرگمرد هنر را گرامی بداریم و برای ایشان در ادامه مسیر زندگی پربارش بهترین آرزوها را داشته باشیم.»
اهدای اولین نشان سپاس موزه سینما به بیژن محتشم
در ادامه مراسم بخش قدردانی و تجلیل از بیژن محتشم برگزار شد و اولین نشان سپاس موزه سینما به بیژن محتشم اهدا شد. پس از این مراسم فاطمه محمدی مدیرعامل موزه سینما روی صحنه رفت و گفت: ما در موزه سینما حافظ میراث گران‌قدر سینمای کشور و همه استادان بزرگوار حوزه سینما هستیم؛ لذا قدردانی از پیشکسوتان این حوزه، یکی از وظایف و رسالت های اصلی حوزه سینما است. آغازگر این مسیر، استاد محتشم بودند و خیلی افتخار می‌کنیم به اینکه این آغاز و نشان سپاسی که از طرف موزه سینما اهدا شده، با ایشان آغاز شده است. این روز بزرگ را به نام استاد بیژن محتشم در حافظه موزه سینما ثبت و ضبط خواهیم کرد و از سعید ملکان برای همراهی اش در برگزاری این مراسم سپاسگزارم.
هنر گریم ایران مدیون بیژن محتشم است
علی دهکردی مدیرعامل خانه سینما نیز با حضور روی صحنه درباره بیژن محتشم بیان کرد: برای من افتخار بزرگی است که امروز در برابر پیشگام گریم ایران ادای احترام کنم. ما در سینمایی مشغول هستیم که هنر چهره‌پردازی‌اش در خاورمیانه بی‌همتا است. من در کاری بین‌المللی حضور دارم و می‌بینم که چه میزان از مهارت چهره‌پردازی ما حیرت‌زده هستند و بی‌شک همه این اتفاقات را مدیون تلاش‌ها و آموزش‌های بیژن محتشم هستیم.
من دختر بیژن محتشم هستم
در پایان مراسم، نیلوفر محتشم، دختر بیژن محتشم روی صحنه حاضر شد و تاکید کرد: هیچ وقت من را با نام نیلوفر محتشم نشناختند، نام من همیشه دختر بیژن محتشم بوده و این افتخار من است که دختر پدر گریم ایران هستم. همیشه تمام تلاشم را می‌کنم تا از او مراقبت کنم. چرا که من به او نیاز دارم. بزرگ‌ترین افتخارم این است که در خانواده محتشم به دنیا آمدم، بزرگ شدم و انسانیت آموختم، اینکه امروز اینجا ایستاده‌ام فقط بخاطر نام بیژن محتشم است. از همه کسانی که این مراسم را به بهترین شکل ممکن برگزار کردند، سپاسگزارم. زمانی که پدر من مقداری مریض شد، دوستانش او را رها نکردند، نمی‌خواهم بگویم شاگردانش چون همان شاگردها حالا دوستانش هستند و در هر شرایطی هوای او را دارند و جویای احوالش هستند.
