تسلط گفتمان جشنواره‌ای بر سینما؛ فیلم ضعیف با جایزه ماندگار نمی‌شود
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی پلتفرم، در تازه‌ترین قسمت از برنامه تحلیلی «پلان» در رسانه تصویری «آن»، موضوع «جشنواره‌زدگی سینمای ایران» و حواشی اهدای نخل طلای افتخاری به جعفر پناهی در جشنواره کن، با حضور محمدتقی فهیم و شاهین شجری‌کهن، ۲ منتقد سینما، مورد بررسی قرار گرفت.
محمدتقی فهیم با انتقاد از تناقض‌های رفتاری برخی سینماگران، گفت: در دهه‌های گذشته شاهد بودیم افرادی به دلیل مخالفت با حضور بازیگر بی‌حجاب در فیلم‌ها، به سینما سنگ می‌زدند اما امروز همان افراد در جشنواره‌ها به نماد آزادی تبدیل شده‌اند.
وی ضعف نظارت در حوزه فرهنگی را هم عامل دیگری دانست و اظهار کرد: نظارت در سینمای ایران هنوز تعریف مشخص و درستی ندارد. مشکل ما امروز بیشتر از آن‌که در داخل باشد، ناشی از تسلط گفتمان جشنواره‌ای بر سینما است.
فهیم با مقایسه فضای سینمایی امروز با دوران کیارستمی گفت: کیارستمی با حفظ اصالت و نگاه مستقل، به سینمایی انسانی و جهانی رسید اما امروز برخی برای رسیدن به جوایز، چشم خود را بر وقایع انسانی، از جمله بمباران کودکان، می‌بندند.
در ادامه برنامه، شاهین شجری‌کهن در واکنش به این دیدگاه گفت: اگر راه‌های رسمی را از فیلم‌ساز بگیریم، نباید انتظار داشته باشیم که مثل سایرین عمل کند. محدودسازی داخلی، گاهی هنرمند را به سمت انتخاب‌های بیرونی سوق می‌دهد.
فهیم با نگاهی انتقادی به ساختار جشنواره‌های جهانی افزود: جشنواره‌ها با سازمان‌دهی محتوا، خواسته‌های خود را به فیلم‌ساز تحمیل می‌کنند. نمونه‌اش خروج بسیاری از فیلم‌سازان از کشور و کنار گذاشته شدن تدریجی آنها است، چون نتوانستند مطابق آن گفتمان پیش بروند.
شجری‌کهن اما در پاسخ به این نکته، به فیلم «جدایی نادر از سیمین» اشاره کرد: این فیلم در داخل کشور و طبق چارچوب‌های رسمی ساخته شد و هم‌زمان موفقیت جهانی هم کسب کرد. بنابراین نباید هر موفقیتی را به حساب تسلیم در برابر جشنواره‌ها گذاشت.
در بخش پایانی برنامه، شجری‌کهن درباره دوام آثار جشنواره‌ای گفت: آثاری مانند «طعم گیلاس» به دلیل غنای تصویری و معنایی ماندگار شده‌اند اما برخی فیلم‌های جدید که حتی جایزه گرفته‌اند، در هیچ محفل تحلیلی یا آموزشی جدی گرفته نمی‌شوند. اگر اثری از نظر سینمایی ضعیف باشد، صرف دریافت جایزه نمی‌تواند آن را در حافظه فرهنگی تثبیت کند.
برنامه «پلان» با اجرای تحلیلی و گفتگومحور، هر هفته از رسانه تصویری آن پخش می‌شود و به بررسی مسائل روز سینمای ایران و جهان می‌پردازد.
