جامعه‌ متحد، در برابر توطئه‌ها نفوذناپذیر است؛ شروط قرآن برای پیروزی

به گزارش خبرنگار مهر، در منظومه فکری اسلام، پیروزی نه صرفاً یک کامیابی نظامی، بلکه تجلی اراده الهی و تحقق ارزش‌های والای انسانی است. قرآن کریم، به عنوان منشور هدایت، شروطی را برای پیروزی مسلمانان بر دشمنان تبیین می‌کند که فراتر از محاسبات مادی و قدرت نظامی است. این شروط، ریشه در تحول درونی، انسجام اجتماعی و توکل به نیروی لایزال الهی دارند.

ایمان، شالوده اصلی پیروزی است. ایمانی که در اعماق قلب جای گرفته و در عمل تجلی یابد. قرآن کریم تأکید دارد که یاری خداوند، مشروط به یاری اوست: یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ یَنْصُرْکُمْ وَیُثَبِّتْ أَقْدَامَکُمْ (محمد (ص): ۷). یاری خداوند به معنای عمل به فرامین او، ایستادگی در برابر ظلم و ستم و تلاش برای برپایی عدل و داد است.

اگر خدا را یاری کنید شما را یاری می‌کند: این آیه همچنان ادامه تشویق مؤمنان به مسأله پیکار با دشمنان حق است، می‌فرماید: «ای کسانی که ایمان آورده‌اید اگر خدا را یاری کنید شما را یاری می‌کند، و گام‌هایتان را استوار می‌دارد».تکیه بر مسأله «ایمان» اشاره به این است که یکی از نشانه‌های ایمان راستین پیکار با دشمنان حق است. یاری کردن خدا به معنی یاری کردن آئین او، یاری کردن پیامبر او، و شریعت و تعلیمات اوست.اما ببینیم وعده‌ای را که خداوند در برابر دفاع از آئینش به مجاهدان داده، چیست؟ می‌گوید: «شما را یاری می‌کند» در قلب شما نور ایمان و در روح شما تقوا، در اراده شما قدرت، در فکر شما آرامش می‌افکند.از سوی دیگر فرشتگان را به یاری شما می‌فرستد، حوادث را به نفع شما تغییر مسیر می‌دهد، قلوب مردم را به شما متمایل می‌کند. آری! یاری خدا جسم و جان و درون و برون را احاطه می‌کند.

توکل، مکمل ایمان است. به این معنا که مؤمن، پس از انجام وظیفه و به کارگیری تمام توان، نتیجه را به خداوند واگذار می‌کند و یقین دارد که او بهترین تدبیر کننده است. توکل، آرامش‌بخش قلب‌ها و مانع یأس و ناامیدی در مواجهه با مشکلات است.تقوا، سپری است در برابر آسیب‌ها و آفات. تقوا، به معنای خودنگهداری و پرهیز از هر آنچه که انسان را از مسیر حق دور می‌کند. قرآن کریم، متقین را رستگاران و پیروزمندان معرفی می‌کند: إِنَّ الْمُتَّقِینَ فِی مَقَامٍ أَمِینٍ (دخان: ۵۱).

معصیت، نه تنها موجب خشم الهی می‌شود، بلکه انسجام درونی و قدرت روحی انسان را نیز تضعیف می‌کند. جامعه‌ای که در آن گناه و فساد رواج یابد، از درون متلاشی شده و توان مقابله با دشمن را از دست می‌دهد.

تفرقه، سم مهلکی برای هر جامعه است. قرآن کریم، مسلمانان را به اعتصام به حبل الهی و دوری از تفرقه فرا می‌خواند: وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعًا وَلَا تَفَرَّقُوا ۚ وَاذْکُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ إِذْ کُنْتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَیْنَ قُلُوبِکُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا وَکُنْتُمْ عَلَیٰ شَفَا حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ فَأَنْقَذَکُمْ مِنْهَا ۗ کَذَٰلِکَ یُبَیِّنُ اللَّهُ لَکُمْ آیَاتِهِ لَعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ (آل عمران: ۱۰۳).و حدت، نه تنها موجب افزایش قدرت ظاهری مسلمانان می‌شود، بلکه قلب‌ها را به یکدیگر نزدیک کرده و همدلی و همکاری را تقویت می‌کند. جامعه‌ای متحد، در برابر توطئه‌های دشمنان نفوذناپذیر است.

پیروزی، نیازمند آمادگی در تمام عرصه‌هاست. قرآن کریم، مسلمانان را به تجهیز و آمادگی در برابر دشمنان فرا می‌خواند: وَأَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَمِنْ رِبَاطِ الْخَیْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَعَدُوَّکُمْ وَآخَرِینَ مِنْ دُونِهِمْ لَا تَعْلَمُونَهُمُ اللَّهُ یَعْلَمُهُمْ ۚ وَمَا تُنْفِقُوا مِنْ شَیْءٍ فِی سَبِیلِ اللَّهِ یُوَفَّ إِلَیْکُمْ وَأَنْتُمْ لَا تُظْلَمُونَ (انفال: ۶۰). این آمادگی، شامل آمادگی نظامی، اقتصادی، فرهنگی و علمی است. مسلمانان باید در تمام این زمینه‌ها تلاش کنند تا از دشمنان خود عقب نمانند و بتوانند از کیان خود دفاع کنند.

پیروزی، نیازمند صبر و استقامت در برابر مشکلات و سختی‌هاست. قرآن کریم، صابران را بشارت می‌دهد:وَلَنَبْلُوَنَّکُمْ بِشَیْءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِنَ الْأَمْوَالِ وَالْأَنْفُسِ وَالثَّمَرَاتِ ۗ وَبَشِّرِ الصَّابِرِینَ (بقره: ۱۵۵). صبر، به معنای تحمل سختی‌ها و ناگواری‌ها با حفظ ایمان و امید است. استقامت، به معنای پایداری در مسیر حق و عدم تسلیم در برابر فشارها و تهدیدهاست.

پیروزی، نباید به قیمت زیر پا گذاشتن عدالت و انصاف به دست آید. قرآن کریم، مسلمانان را به رعایت عدالت در تمام امور، حتی در مورد دشمنان خود فرا می‌خواند: یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُونُوا قَوَّامِینَ لِلَّهِ شُهَدَاءَ بِالْقِسْطِ ۖ وَلَا یَجْرِمَنَّکُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلَیٰ أَلَّا تَعْدِلُوا ۚ اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوَیٰ ۖ وَاتَّقُوا اللَّهَ ۚ إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ (مائده: ۸). عدالت، نه تنها موجب رضایت خداوند می‌شود، بلکه اعتماد و احترام دیگران را نیز جلب می‌کند و زمینه را برای صلح و همزیستی فراهم می‌کند.در مجموع، شروط پیروزی در قرآن کریم، مجموعه‌ای از ارزش‌های اخلاقی، اجتماعی و اعتقادی است که عمل به آن‌ها، نه تنها موجب پیروزی در جنگ، بلکه موجب سعادت و رستگاری در دنیا و آخرت می‌شود. این شروط، نشان می‌دهند که پیروزی حقیقی، در گرو تحول درونی و عمل به دستورات الهی است.

حجت الاسلام عیسی عیسی‌زاده عضو هیئت علمی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن در این خصوص معتقد است: قرآن برای پیروزی مسلمانان بر دشمنانشان شروطی را قرار داده است که از قرار زیر است: وَلَا تَهِنُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ آل عمران ۱۳۹؛ و سست نشوید! و غمگین نگردید! و شما برترید اگر ایمان داشته باشید!

خداوند منان در این آیه برخورداری از ایمان و معنویت حقیقی را شرط پیروزی مسلمانان بر دشمنانشان مطرح نموده است. تاریخ مبارزه مؤمنان با کافران و منافقان بهترین دلیل به اثبات این ادعای قرآن است زیرا هر کجا و در هر صحنه مبارزه که مسلمانان از ایمان قوی و معنویت برخوردار بودند بر دشمنان پیروز گشتند نمونه عینی آن در زمان حاضر، پیروزی ملت با ایمان کشور عزیز ایران در هشت سال دفاع مقدس بوده است که با دستان خالی در مقابل تمام کشورهای دشمن ایستادند و به دلیل بهره‌مندی از ایمان و معنویت مثال‌زدنی پیروز گشتند. الان نیز راهکار پیروزی نهایی بر کفر جهانی تقویت ایمان و معنویت در تمام عرصه‌های زندگی است.